Go to the page content
Slaaptekort & Jojo-effect

Leefstijl

4 min. leestijd

De invloed van een ongezonde leefstijl

Bij een ongezonde leefstijl denken we al snel aan ongezond eten en weinig beweging. Maar ook het volgen van crashdiëten, het hebben van een chronisch slaaptekort en stress of werken in ploegendiensten kunnen bijdragen aan een ongezonde leefstijl. Vaak krijgen mensen adviezen als “probeert u wat meer te bewegen, gezonder te eten” of “u zou echt iets moeten afvallen”.

Was het maar zo eenvoudig! Mensen met (ernstig) overgewicht zijn juist vaak ontzettend gemotiveerd om gezond te eten, meer te bewegen en hun leefstijl aan te passen. Krijgt iemand bijvoorbeeld te weinig beweging? Dan hoeft dit niet te betekenen dat deze persoon lui is.

Misschien heeft hij of zij wel te maken met een beperkt lichamelijk functioneren, waardoor (intensief) bewegen lastig is. Een ander voorbeeld is het volgen van een crashdieet, waardoor de hormoonhuishouding behoorlijk in de war wordt geschopt. Zo’n dieet lijkt misschien een goed idee en zal op de korte termijn ook helpen, maar al na een aantal weken neemt veelal het hongerhormoon toe en nemen de verzadigingshormonen af, met als resultaat een verminderd verzadigingsgevoel wanneer er iets gegeten is.

Ook gaat de rustverbranding in de energiezuinige stand, waardoor er gedurende de dag minder calorieën verbrand worden en het risico om weer aan te komen in gewicht groot is.

Kortom, als reactie op gewichtsverlies treden er dus vaak verschillende compensatiemechanismen in werking op zowel het honger- en verzadigingsgevoel als het energieverbruik. Het kost mensen daarom erg veel moeite om het gewichtsverlies te behouden waardoor mensen vaak weer aankomen in gewicht. Dit wordt ook wel het jojo-effect genoemd.

Wist je dat dit volgens de studie uit de Lancet in 2014 zelfs bij 8 op de 10 mensen het geval is? Het is dus helemaal niet vreemd als je dit ervaart én er zijn manieren om ons gewicht toch te kunnen beheersen. Ben je benieuwd hoe? In dit artikel lees je meer over de verschillende methoden voor de behandeling van (ernstig) overgewicht.

 

Kun je aankomen door slaaptekort?

Goed slapen zorgt voor gezondere eetgewoonten. Je denkt misschien niet meteen aan het ontwikkelen van overgewicht door te weinig slaap, maar toch zien we in de studie van S. Taheri dat er een verband is. Slaaptekort kan namelijk de balans in onze hormonen verstoren, waardoor we meer honger krijgen en meer gaan eten. Hoe dit werkt, leggen we je in dit artikel uit.

We hebben elke nacht gemiddeld tussen de zeven en negen uur slaap nodig, zodat ons lichaam en onze hersenen kunnen rusten en herstellen. Daarnaast kunnen bijvoorbeeld slaapapneu en snurken de kwaliteit van slaap negatief beïnvloeden. Minder slaap kan invloed hebben op ons concentratievermogen, kan leiden tot een verzwakking van ons immuunsysteem en het kan resulteren in meer trek in vaak hoogcalorisch en vetrijk voedsel.

 

De belangrijke rol van hormonen tijdens je nachtrust

Slaaptekort kan tot uiting komen in de hormoonbalans van het lichaam. Hormonen werken als signalen en helpen een groot aantal van onze lichaamsfuncties te reguleren, waaronder onze eetlust. In dit artikel lees je meer over de werking van onze hormonen.

Wetenschappers ontdekten dat mensen die minder dan vijf uur per nacht slapen, verhoogde niveaus van het hormoon ghreline en verlaagde niveaus van het hormoon leptine in het lichaam hebben. Ghreline staat bekend als het ‘hongerhormoon’ en verhoogt onze eetlust door onze hersenen het signaal te geven dat het tijd is om te eten. Leptine is daarentegen een verzadigingshormoon en remt onze eetlust juist door de hersenen een signaal van verzadiging te geven

Tijdens je slaap gaat het niveau van leptine in je bloed omhoog. Zo weten je hersenen dat je genoeg energie hebt. Wanneer je niet genoeg slaap krijgt, neemt de hoeveelheid van het hormoon leptine af. Hierdoor ben je minder verzadigd en denken je hersenen dat er een tekort aan energie in het lichaam aanwezig is. Je hersenen geven eigenlijk aan dat je honger hebt en moet eten om de energievoorraad op peil te houden.

Tevens heeft leptine ook een effect op het energieverbruik in het lichaam.
Op de lange termijn kan dit resulteren in een constant hongergevoel, een vertraging van de stofwisseling en daardoor een verminderde verbranding van calorieën door het lichaam. Wanneer het hebben van slaapproblemen resulteert in lichamelijke problemen, kan dit heel frustrerend zijn.

 

Heb je last van blijvende slaapproblemen en lukt het niet om zelf de oplossing te vinden? Bespreek de behandelmogelijkheden dan met je arts.

Slaaptekort & Jojo-effect
Was dit nuttig voor jou?

Andere oorzaken: