Bij een ongezonde leefstijl denken we al snel aan ongezond eten en
weinig beweging. Maar ook het volgen van crashdiëten, het hebben van
een chronisch slaaptekort en stress of werken in ploegendiensten
kunnen bijdragen aan een ongezonde leefstijl. Vaak krijgen mensen
adviezen als “probeert u wat meer te bewegen, gezonder te eten” of “u
zou echt iets moeten afvallen”.
Was het maar zo eenvoudig! Mensen met (ernstig) overgewicht zijn
juist vaak ontzettend gemotiveerd om gezond te eten, meer te bewegen
en hun leefstijl aan te passen. Krijgt iemand bijvoorbeeld te weinig
beweging? Dan hoeft dit niet te betekenen dat deze persoon lui is.
Misschien heeft hij of zij wel te maken met een beperkt lichamelijk
functioneren, waardoor (intensief) bewegen lastig is. Een ander
voorbeeld is het volgen van een crashdieet, waardoor de
hormoonhuishouding behoorlijk in de war wordt geschopt. Zo’n dieet
lijkt misschien een goed idee en zal op de korte termijn ook helpen,
maar al na een aantal weken neemt veelal het hongerhormoon toe en
nemen de verzadigingshormonen af, met als resultaat een verminderd
verzadigingsgevoel wanneer er iets gegeten is.
Ook gaat de rustverbranding in de energiezuinige stand, waardoor er
gedurende de dag minder calorieën verbrand worden en het risico om
weer aan te komen in gewicht groot is.
Kortom, als reactie op gewichtsverlies treden er dus vaak
verschillende compensatiemechanismen in werking op zowel het honger-
en verzadigingsgevoel als het energieverbruik. Het kost mensen daarom
erg veel moeite om het gewichtsverlies te behouden waardoor mensen
vaak weer aankomen in gewicht. Dit wordt ook wel het jojo-effect genoemd.
Wist je dat dit volgens de studie uit de Lancet in 2014 zelfs bij 8
op de 10 mensen het geval is? Het is dus helemaal niet vreemd als je
dit ervaart én er zijn manieren om ons gewicht toch te kunnen
beheersen. Ben je benieuwd hoe? In dit artikel
lees je meer over de verschillende methoden voor de behandeling van
(ernstig) overgewicht.
Goed slapen zorgt voor gezondere eetgewoonten. Je denkt misschien
niet meteen aan het ontwikkelen van overgewicht door te weinig slaap,
maar toch zien we in de studie van S. Taheri dat er een verband is.
Slaaptekort kan namelijk de balans in onze hormonen verstoren,
waardoor we meer honger krijgen en meer gaan eten. Hoe dit werkt,
leggen we je in dit artikel uit.
We hebben elke nacht gemiddeld tussen de zeven en negen uur slaap
nodig, zodat ons lichaam en onze hersenen kunnen rusten en herstellen.
Daarnaast kunnen bijvoorbeeld slaapapneu en snurken de kwaliteit van
slaap negatief beïnvloeden. Minder slaap kan invloed hebben op ons
concentratievermogen, kan leiden tot een verzwakking van ons
immuunsysteem en het kan resulteren in meer trek in vaak hoogcalorisch
en vetrijk voedsel.
Slaaptekort kan tot uiting komen in de hormoonbalans van het lichaam.
Hormonen werken als signalen en helpen een groot aantal van onze
lichaamsfuncties te reguleren, waaronder onze eetlust. In dit artikel
lees je meer over de werking van onze hormonen.
Wetenschappers ontdekten dat mensen die minder dan vijf uur per
nacht slapen, verhoogde niveaus van het hormoon ghreline en verlaagde
niveaus van het hormoon leptine in het lichaam hebben. Ghreline staat
bekend als het ‘hongerhormoon’ en verhoogt onze eetlust door onze
hersenen het signaal te geven dat het tijd is om te eten. Leptine is
daarentegen een verzadigingshormoon en remt onze eetlust juist door de
hersenen een signaal van verzadiging te geven
Tijdens je
slaap gaat het niveau van leptine in je bloed omhoog. Zo weten je
hersenen dat je genoeg energie hebt. Wanneer je niet genoeg slaap
krijgt, neemt de hoeveelheid van het hormoon leptine af. Hierdoor ben
je minder verzadigd en denken je hersenen dat er een tekort aan
energie in het lichaam aanwezig is. Je hersenen geven eigenlijk aan
dat je honger hebt en moet eten om de energievoorraad op peil te houden.
Tevens heeft leptine ook een effect op het energieverbruik in het
lichaam.
Op de lange termijn kan dit resulteren in een constant
hongergevoel, een vertraging van de stofwisseling en daardoor een
verminderde verbranding van calorieën door het lichaam. Wanneer het
hebben van slaapproblemen resulteert in lichamelijke problemen, kan
dit heel frustrerend zijn.